Phẫu thuật đã ra đời từ nhiều thế kỷ trước, trong thế kỷ XX, phẫu thuật đã nhân rộng tới hầu hết các cơ quan, các bộ phận của cơ thể con người, từ bộ óc, trái tim, lá phổi, buồng gan, quả thận, thực quản, dạ dày, ruột non, ruột già, tử cung, bàng quang, chân tay, xương khớp, đầu mặt cổ, mắt, tai, mũi, họng… đến mạch máu, thần kinh. Trong thời chiến cũng như trong thời bình, phẫu thuật đã mang lại nhiều kết quả tốt đẹp, cứu tính mạng nhiều người, đã chữa được nhiều bệnh hiểm nghèo và giúp nhiều người tránh khỏi tàn tật, tàn phế. Phẫu thuật đã đem lại sức khỏe và sự thoải mái dễ chịu cho hàng triệu người, góp phần nâng cao năng suất lao động cho xã hội.
Ích lợi to lớn như vậy, nhưng mọi phẫu thuật dù nhỏ đến đâu cũng đều có khả năng gây những tai biến, những biến chứng, trong đó có những tai biến, những biến chứng chết người. Nhiều phẫu thuật đã để lại những di chứng gây nhiều phiền phức trong cuộc sống hằng ngày. Điều chắc chắn nhất là phẫu thuật dù nhỏ đến đâu cũng để lại trên cơ thể người bệnh một vết sẹo dài hay ngắn, bản thân vết sẹo có những rắc rối của nó. Trong phần lớn các trường hợp, đường mổ phải khá dài vì đường mổ càng dài, đi vào thương tổn càng dễ và thao tác càng thuận lợi. Quan điểm “Phẫu thuật viên lớn, đường rạch dài” (Grand chirurgien, Grande incisions hay Big Surgeons make Big incisions) đã một thời gian dài ngự trị trong phẫu thuật. Trong nhiều năm qua, những phát minh kỹ thuật và những cải tiến dụng cụ đã được áp dụng trong mọi lãnh vực của ngành Y Dược. Chúng đã làm thay đổi nhiều những hiểu biết về sinh bệnh học, về công tác chẩn đoán và công việc điều trị, trong đó có phẫu thuật.
Phẫu thuật nội soi tắc ruột do dính tại khoa Khám CBTYC tháng 8/2019
Một vấn đề thời sự đang bùng nổ trong phẫu thuật hiện nay, đó là phẫu thuật xâm phạm tối thiểu (Minimally Invasive Surgery) hay phẫu thuật ít xâm phạm, trong đó có phẫu thuật xâm phạm tối thiểu ở đường tiêu hóa, ở gan và đường mật. Phẫu thuật xâm hại tối thiểu ở ổ bụng có nhiều điểm khác với những phẫu thuật nội soi ở những nơi khác nhưng có những ích lợi chung.
Để thực hiện được phẫu thuật có tính chất ít xâm phạm ngừơi ta dùng nội soi để mổ, nên còn được gọi là mổ nội soi (Endoscopic Surgery). Nếu mổ ở ổ bụng, phẫu thuật có tên Laparoscopic Surgery. Mổ được qua đường nội soi là nhờ có Video, nên phẫu thuật có tên phẫu thuật có video trợ giúp (Video-assisted Surgery). Khác với mổ mở với đừơng rạch thành bụng dài, mổ nội soi chỉ cần đi vào ổ bụng bằng các đường rạch thành bụng rất ngắn,có khi chỉ là những lỗ nhỏ, chỉ vài milimét, dùng trocar tách cơ thành bụng chứ không cắt, ví dụ nếu cắt túi mật gọi là Needle Cholecystectomy hay Mini-site Cholecystectomy. Đường rạch càng ngắn, tổn hại thành bụng càng ít.
Trong những năm qua, tại khoa Khám chữa bệnh theo yêu cầu – Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, ngoài việc duy trì củng cố những phẫu thuật kinh điển thì khoa đã tích cực áp dụng những phương pháp phẫu thuật ít xâm hại (phẫu thuật nội soi) phục vụ bệnh nhân như: phẫu thuật cắt ruột thừa, cắt túi mật, cắt dạ dày, cắt đại trực tràng, chửa ngoài tử cung, đốt hạch giao cảm ngực...Đặc biệt trong thời gian gần đây, khoa đã áp dụng phẫu thuật nội soi trong phẫu thuật thoát vị bẹn trẻ em và phẫu thuật nội soi gỡ dính ruột trong bệnh lý tắc ruột do dính và do dây đã đem lại hiệu quả rất khả quan.