Kháng thuốc kháng sinh (AMR) là hiện tượng xảy ra khi mầm bệnh hay vi khuẩn có khả năng tạo ra cách chống lại thuốc kháng sinh làm cho thuốc kháng sinh không thể tiêu diệt hoặc làm giảm sự phát triển của chúng. Đây là hiểm họa nghiêm trọng đe dọa sức khỏe, tính mạng con người và gây thách thức cho bác sĩ trong quá trình điều trị bệnh.
Theo WHO (Tổ chức y tế thới giới), mỗi năm thế giới có hàng trăm ngàn người chết do kháng thuốc và phải chi phí hàng trăm tỷ USD cho kháng thuốc. Việc sử dụng kháng sinh là hết sức cần thiết để điều trị cho người bệnh. Tuy nhiên, nếu sử dụng kháng sinh không hợp lý, lạm dụng kháng sinh, điều trị kháng sinh khi không mắc bệnh lý nhiễm khuẩn… sẽ làm gia tăng tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn gây bệnh, tạo ra sự khan hiếm, thiếu hụt các thuốc kháng khuẩn mới, đặc biệt là kháng sinh để điều trị cho người bệnh nhiễm vi sinh vật đa kháng. Chính vì thế mà các chi phi xã hội và tài chính trong điều trị các bệnh nhiễm khuẩn kháng thuốc đang đặt gánh nặng đáng kể lên mỗi cá nhân, gia đình và xã hội do thời gian điều trị kéo dài, tiên lượng xấu, nguy cơ tử vong cao. Việc sử dụng kháng sinh tùy tiện và thiếu trách nhiệm dẫn đến kháng sinh đã là một mối đe dọa nghiêm trọng, thách thức đối với điều trị trong tương lai.
WHO kêu gọi mọi cá nhân trên toàn cầu sử dụng thuốc kháng sinh một cách có trách nhiệm bằng cách luôn luôn sử dụng hết liều thuốc kháng sinh đã được kê đơn; kiềm chế không chia sẻ hoặc sử dụng thuốc kháng sinh thừa, hay mua thuốc kháng sinh mà không có kê đơn của bác sĩ.
Bộ Y tế Việt Nam khuyến cáo:
1. Mỗi người dân chỉ mua và sử dụng thuốc kháng sinh khi được bác sĩ khám bệnh, kê đơn và sử dụng kháng sinh theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
2. Sử dụng kháng sinh trong trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy, hải sản theo đúng hướng dẫn.
3. Cán bộ y tế tuân thủ đúng các hướng dẫn chuyên môn và sử dụng kháng sinh trong điều trị hợp lý, an toàn và chỉ kê đơn, cấp phát kháng sinh khi thực sự cần thiết.